28 en 30 novemberHollands Glorie

Wereldpremière in 4 eeuwen Nederlandse muziek!

De jonge violiste Else Marije Baas speelt de nog nooit eerder uitgevoerde Suite in d-moll voor viool en strijkorkest van Julius Röntgen op vrijdagavond 28 november in de Gudalakerk in Lochem en zondagmiddag 30 november 2025 in Deventer. Locatie voor Deventer en exacte tijden zullen later bekend worden gemaakt.

Van stroopwafels tot Podium Klassiek tot soliste bij het DKO!

Het gebeurt niet vaak: een concert met alleen muziek van eigen bodem en dat niet alleen…. ook speciale aandacht voor jong talent: violiste Else Marije Baas (20 jaar) heeft vorig jaar opgetreden als ‘Jonge Held’ in het tv programma Podium Klassiek en momenteel zit zij in het 2e jaar van het conservatorium te Amsterdam, waar ze les heeft van Peter Brunt. In 2026 zal ze meedoen aan het prestigieuze Oscar Back Concours. Zij heeft tot onze grote vreugde toegezegd om met het Deventer Kamer Orkest de Suite in d-moll ('Aus Jotunheim') van Julius Röntgen uit te voeren. Het stuk is nog niet eerder uitgevoerd en we zijn trots dat we met deze première aandacht genereren voor een componist die van grote waarde is geweest voor het Nederlandse muziekleven. Behalve viool studeren en optredens met haar strijkkwartet, werkt Else Marije in een speciaalzaak voor stroopwafels.

Nadat Julius Röntgen (1855-1932) zijn jeugd in Leipzig had doorgebracht, vertrok hij in 1878 naar Amsterdam waar hij als dirigent en pianoleraar ging werken aan de muziekschool van de “Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst” in Amsterdam. Vanaf dat moment liet hij zijn stempel achter op het Nederlandse muziekleven als componist, pianist, dirigent, concertpromotor en didacticus. Vanaf 1892 brengt Röntgen de meeste zomers door in Denemarken. Daar sluit hij vriendschap met de componist Carl Nielsen, wiens werk hij in Nederland introduceert. Sporen van de Noorse folklore vind je nog terug in zijn Suite voor viool en strijkorkest (1892). Het is oorspronkelijk voor viool en piano geschreven, maar wij spelen de versie voor viool en strijkorkest.

Röntgen stond ook aan de wieg van de bouw van het Concertgebouw en vervulde de rol als adviseur voor de vorm en akoestiek van de Grote Zaal. Later werd hij directeur van het Amsterdams Conservatorium. In zijn laatste levensjaren van 1924 tot 1932, trok Röntgen zich terug in Bilthoven waar hij meer dan 200 composities schreef! Zijn Suite zou je kunnen kenmerken als neo-barok en de bijzondere melodieën blijven je nog lang bij!

De bladmuziek van de Suite van Röntgen is beschikbaar gemaakt door de Stichting ProNem, die zich inzet om Nederlandse muziek toegankelijk te maken.

Behalve deze première spelen we nog meer werken van Nederlandse componisten: ‘Nachtmusik’ van Mathilde Wantenaar (1993): een ode aan de Hongaar Béla Bartók , die met zijn Divertimento feestelijke muziek schreef met knipogen naar Bach en Mozart.

Citaat van Wantenaar: “Muziek moet mensen raken. Dat is wat ik nastreef.” Van haar vader kreeg Wantenaar een bijzonder waardevolle les mee. Muziek mag complex zijn, maar het hoeft niet; de kern van muziek zit ergens anders in. Dit ervaart Wantenaar vaak bij het componeren: één mooie toon waar een musicus zijn gevoel en muzikaliteit in legt, kan al zo veel schoonheid bevatten. "Ik hoef muziek niet nodeloos ingewikkeld te maken, bijvoorbeeld vanuit een soort ego-gevoel om serieus te worden genomen of interessant over te komen - dat heeft niets met muziek te maken", zo vertelt ze in de VPRO-podcast De componistenkamer. Toen ze in 2019 opdrachten kreeg om een werk voor het Rotterdams Philharmonisch Orkest en een opera voor de Nationale Opera te componeren, besloot Wantenaar zich volledig aan het componeren te wijden.

Van de 21e eeuw terug naar de 16e eeuw, naar de componist Jan Pieterszoon Sweelinck (1561-1621), die zijn vroege jeugd doorbracht in Deventer! In 1564 verhuisde het gezin naar Amsterdam, waar zijn vader organist werd. Sweelincks reputatie in Amsterdam was zeer groot. Hij had de bijnaam de Amsterdamse Orpheus en verkeerde onder rijke en ontwikkelde kooplieden in Amsterdam - zowel Nederlanders als buitenlanders. Sweelincks reputatie had ook betrekking op zijn expertise op het gebied van orgelbouw. In de loop van zijn leven werd hij meermalen aangezocht om te adviseren bij en keuringen te verrichten van nieuwe of gerestaureerde orgels. Van hem spelen we de Fantasia chromatische SWwV 258.

Om de composities uit vier verschillende eeuwen compleet te maken, spelen we van Unico Wilhelm rijksgraaf van Wassenaar Obdam (1692-1762) zijn Concerto Armonico nr 4 in G.

Hij was een Nederlandse diplomaat, bestuurder en muzikaal zeer getalenteerd, maar liep daarmee niet te koop, omdat dat in zijn aristocratisch milieu niet als een bijzonder passende bezigheid werd beschouwd.

Daardoor werd het mogelijk dat door hem geschreven stukken aan anderen werden toegeschreven. Zijn Concerti Armonici, die hij schreef tussen 1725 en 1740 werden door de Italiaanse violist Carlo Ricciotti gepubliceerd en aanvankelijk ook aan hem toegeschreven. Van Wassenaar werd daarom ook wel ‘The mystery composer’ genoemd.

vrijdagavond 28 november 2025 in de Gudalakerk in Lochem (Tijd volgt)

zondagmiddag 30 november 2025 in Deventer (Locatie en tijd volgt)

Kaartverkoop start binnenkort!

Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door de financiële bijdrage van:

• Deventer Cultuur Club
• Gemeente Deventer
• Stichting Wesselings van Breemen